Zawiadomienie o kontroli podatkowej
Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej to formalne pismo, które organ podatkowy (np. naczelnik urzędu skarbowego) przesyła podatnikowi w celu poinformowania go o planowanej kontroli podatkowej. Zawiadomienie to ma na celu przygotowanie podatnika do kontroli oraz zapewnienie przejrzystości i prawidłowego przebiegu procedur kontrolnych. Przesłanie zawiadomienia jest jednym z pierwszych kroków w procedurze kontroli podatkowej.
Elementy zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej
Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej musi zawierać kilka kluczowych informacji:
1. Podstawa prawna – dokument musi wskazywać przepisy prawne, na podstawie których kontrola zostanie przeprowadzona. Zazwyczaj odnosi się do ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.
2. Zakres kontroli – zawiadomienie określa, które aspekty działalności podatnika zostaną objęte kontrolą, np. podatek dochodowy (PIT, CIT), podatek VAT, akcyza, ewidencja podatkowa czy rozliczenia za określone lata podatkowe. Ważne jest, aby podatnik wiedział, czego dokładnie będzie dotyczyła kontrola.
3. Okres, który będzie kontrolowany – zawiadomienie powinno precyzować, jaki okres podatkowy zostanie sprawdzony, np. określone miesiące, rok lub kilka lat.
4. Termin rozpoczęcia kontroli – organ podatkowy musi podać, kiedy planuje rozpoczęcie kontroli. Kontrola podatkowa nie może się rozpocząć wcześniej niż po upływie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia i nie później niż po upływie 30 dni od tej daty. Jeśli kontrola nie zostanie wszczęta w tym terminie, organ podatkowy musi wysłać nowe zawiadomienie.
5. Informacje o organie kontrolującym – w zawiadomieniu musi znaleźć się informacja o urzędzie, który będzie prowadził kontrolę (np. naczelnik konkretnego urzędu skarbowego) oraz dane kontaktowe osoby odpowiedzialnej za przeprowadzenie kontroli.
6. Pouczenie o prawach i obowiązkach podatnika – zawiadomienie zazwyczaj zawiera także pouczenie, jakie prawa przysługują podatnikowi oraz jakie obowiązki spoczywają na nim w związku z kontrolą.
7. Podpis osoby upoważnionej do zawiadomienia.
Wyjątki od obowiązku zawiadomienia
Od obowiązku doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej istnieje kilka ważnych wyjątków. W takich przypadkach kontrola może zostać przeprowadzona bez wcześniejszego poinformowania podatnika. Oto wszystkie wyjątki, w których zawiadomienie nie jest wymagane:
1) kontrola:
— dotyczy zasadności zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług, |
— ma być wszczęta na żądanie organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, — dotyczy opodatkowania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych, — dotyczy niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej, — ma być podjęta w oparciu o informacje uzyskane na podstawie przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, — zostaje wszczęta w trybie, o którym mowa w art. 284a § 1, — ma charakter doraźny dotyczący ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy rejestrującej, użytkowania kasy rejestrującej lub sporządzania spisu z natury, — dotyczy podatku od wydobycia niektórych kopalin, — ma charakter doraźny dotyczący sprawdzenia zachowania warunków zawieszenia działalności gospodarczej, — dotyczy zasadności zwrotu podatku w rozumieniu przepisów rozdziału 7b ustawy o PIT oraz rozdziału 6a ustawy o CIT, |
a także kiedy organ posiada informacje, z których wynika, że kontrolowany:
— został prawomocnie skazany za popełnienie przestępstwa skarbowego, przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu, przestępstwa z ustawy o rachunkowości lub wykroczenia polegającego na utrudnianiu kontroli; w przypadku osoby prawnej ten warunek odnosi się do każdego członka zarządu lub osoby zarządzającej, a w przypadku spółek niemających osobowości prawnej – do każdego wspólnika,
— jest zobowiązanym w postępowaniu egzekucyjnym w administracji,
— nie ma miejsca zamieszkania lub adresu siedziby albo doręczanie pism na podane adresy było bezskuteczne lub utrudnione.
Skutki doręczenia zawiadomienia o kontroli
Po otrzymaniu zawiadomienia podatnik ma czas na przygotowanie się do kontroli. W okresie tym może:
— Zgromadzić i uporządkować dokumentację, która będzie potrzebna podczas kontroli.
— Upewnić się, że księgi i ewidencje są prowadzone zgodnie z przepisami.
— Skonsultować się z doradcą podatkowym lub księgowym, jeśli istnieją jakiekolwiek wątpliwości dotyczące rozliczeń.
Odpowiedź na zawiadomienie
Podatnik nie musi formalnie odpowiadać na zawiadomienie o kontroli, ale jeśli chciałby przesunąć termin kontroli, może złożyć odpowiedni wniosek. Urząd skarbowy może uwzględnić taką prośbę, jeśli będzie odpowiednio uzasadniona (np. nieobecność podatnika lub kluczowych pracowników w firmie).
Podsumowanie
Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej jest dokumentem, który daje podatnikowi czas na przygotowanie się do nadchodzącej kontroli. Podatnik ma obowiązek odpowiednio zareagować na otrzymane zawiadomienie, co w praktyce oznacza uporządkowanie dokumentacji i przygotowanie się do ewentualnych pytań oraz weryfikacji przez organy podatkowe.
